Een lijst spannender dan het werk dat erin zat
Niet zelden krijgen we de vraag of een schilderij van kleine waarde, niet toch wat waard is vanwege de mooie lijst eromheen zit. Eigenlijk is het antwoord altijd: nee. Gelukkig is er echter altijd een uitzondering om de regel te bevestigen.
Bij een echtpaar dat wilde opruimen haalden wij naast een mooie vitrinekast en enkele pendules een groot stilleven op van de schilder Jurriaan Marinus Beek. Een “kleine meester” zogezegd. Eigenlijk veel te groot en niet zo spannend van voorstelling. We besloten de fraaie verenlijst van rond 1900 die eromheen zat los aan te bieden; want misschien wilde iemand daar wel een spiegel van maken bijvoorbeeld, zo dachten we.
Tot we eens goed gingen kijken naar de etiketten aan de achterkant.
Zoals zo vaak in dit vak, zei de achterkant eigenlijk veel meer over dit object. We vonden naast een label van de lijstenmaker twee labels van tentoonstellingen: de ”Esposizione d’Arte Internazionale di Citta di Venezia,” in 1920 en van het één van het Stedelijk Museum te Amsterdam in 1923. Maar de annotaties op de lijst in potlood zeiden nog het meest; de naam “Bauer” en de titel “Benares.” Hier had dus eerst een heel ander schilderij in gezeten, van de oriëntalistische schilder Marius Bauer. In een digitale database vonden we het schilderij direct terug; incl. vermeldingen van verblijf op de tentoonstellingen van de etiketten. En belangrijkst nog: de maten kwamen precies overeen met de binnenmaat van onze lijst! Dit fraaie schilderij was in de collectie van het Rijksmuseum beland; maar zonder zijn originele omlijsting!
We tipten het museum en zij waren meteen geïnteresseerd. Ze boden mee en schaften de lijst aan op onze veiling van juni 2023. Voor hen was dit evengoed een bijzondere hereniging en daarom wijdden zij ook een artikel aan de lijst in hun bulletin.
Waarom dit werk ooit zijn lijst kwijtraakte, en of Jurriaan Marinus Beek het werk speciaal voor de lijst gemaakt heeft – vragen die we niet meer kunnen beantwoorden helaas. Het grote stilleven verkocht voor 65 euro. Maar de hereniging van de Bauer met zijn originele lijst: onbetaalbaar.